Η ΕΠΟΧΗ ΤΩΝ ΑΚΡΩΝ

ΤΟ ΤΡΟΠΑΡΙΟ ΤΗΣ ΚΑΣΣΙΑΝΗΣ

Ανάμεσα στις  υποψήφιες συζυγους του αυτοκράτορα Θεόφιλου, ήταν και η Κασσιανή, νεαρή αριστοκρατικής καταγωγής, εξαιτετικής ομορφιάς, μόρφωσης και ευφυίας. Ο  Θεόφιλος την ξεχώρισε αμέσως και την πλησίασε να της προσφέρει το χρυσό μήλο, σύμβολο αρραβώνα. Σαν ιδιόρρυθμος άνθρωπος όμως που ήταν θέλησε πρώτα να την πειράξει και της είπε: " Εκ γυναικός ερρύη τα φαύλα " δηλαδη από τη γυναίκα έχουν προέλθει όλα τα κακά, εννοώντας την Εύα και το πρωπατορικό αμάρτημα. Η Κασσιανή με θάρρος του απάντησε: " και δια γυναικός πηγάει τα κρείττω " δηλαδή πως και από τη γυναίκα επίσης ξεπηδούν τα καλλίτερα, εννοώντας την Παναγία που έφερε στον κόσμο τον Ιησού. Ο Θεόφιλος όμως αν και ενθουσιάστηκε από την ευστροφία της όμως από εγωισμό πρόσφερε το μήλο στη Θεοδώρα. Η Κασσιανή μετά από αυτό το περιστατικό, ίδρυσε μοναστήρι και έγινε μοναχή. Στην ηρεμία του μοναστηριού έγραψε ποιήματα και τροπάρια. Μεταξύ αυτών ξεχωρίζει το ιδιόμελο τροπάριο "Κύριε η εν πολλαις αμαρτίαις περιπεσούσα γυνή" γνωστό και ως Τροπάριο της Κασσιανής που ψάλλεται τη Μεγάλη Τρίτη.
      Επειδή το τροπαριο αναφέρεται σε πρώτο ενικό πρόσωπο σε μια γυναίκα αμαρτωλή, υπάρχει η λανθασμένη άποψη πως η γυναίκα αυτή είναι η ίδια η Κασσιανή. Άλλοι πάλι υποστηρίζουν πως η Κασσιανή αναφέρεται στη Μαρία Μαγδαληνή. Είχα την τύχη στην παιδική μου ηλικία (λόγω οικογενειακών σχέσεων) να έχω γνωρίσει το Νίκο Νησιώτη, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας στην έδρα της Φιλοσοφίας της Θρησκείας. Σε συζήτηση που είχα κάνει μαζί του, στα χρόνια της εφηβείας μου, μου είχε εξηγήσει πως αυτές οι απόψεις δεν είναι οι σωστές και πως η Κασσιανή εμπνεύστηκε το Ιδιόμελο αυτό τροπάριο από την αναφορά των τεσσάρων Ευαγγελιστών (Μάρκου, Λουκά, Ματθαίου και Ιωάννη, στην αμαρτωλή μοιχαλίδα που έσωσε ο Ιησούς από το λιθοβολισμό. Η αμαρτωλή εκείνη γυναίκα, βαθιά μετανιωμένη, πλένει με αρώματα τα πόδια του Ιησού και τα σκουπίζει με τα ξέπλεκα μαλλιά της, εκφράζοντας έτσι την ευγνωμοσύνη της σ' αυτόν που την έσωσε από το λιθοβολισμό του όχλου.-