Η ΕΠΟΧΗ ΤΩΝ ΑΚΡΩΝ

Η ΑΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΧΡΥΣΗΣ ΑΥΓΗΣ


Διανύουμε μια προεκλογική περίοδο πολύ διαφορετική από όλες αυτές των τελευταίων 30 χρόνων. Κύριο χαρακτηριστικό της, πρωτόγνωρο θα έλεγα για την ελληνική κοινωνία είναι η αμφισβήτηση, επιτέλους, της κυριαρχίας των δύο μεγάλων κομμάτων, η αμφισβήτηση ότι πρέπει να υπάρξει αυτοδύναμη κυβέρνηση από ένα μεγάλο κόμμα. Το χαρακτηριστικό όμως αυτών των εκλογών που με κάνει να γράφω αυτές τις γραμμές είναι η άνοδος ενός συγκεκριμένου, μικρού, κόμματος και η προοπτική του να μπεί στη Βουλή. Πρόκειται για τη Χρυσή Αυγή. Ειλικρινά δε θέλω ούτε να το σκέφτομαι, πως Ναζί, Νεοναζοί, όπως θέλετε να τους πείτε θα καταλάβουν έδρανα, έστω και ένα ή δύο, και θα χαιρετούν φασιστικά μέσα στο σπίτι της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ.  Δυστυχώς αυτή η άνοδος, με βάση την ιστορία, ήταν αναμενόμενη, με την έννοια ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται και γι' αυτό πρέπει να φροντίζουμε να διδασκόμαστε από αυτήν. Τι εννοώ; Την άνοδο και εγκαθίδρυση ολοκληρωτικών καθεστώτων στην Ευρώπη την περίοδο του Μεσοπολέμου, δεκαετία του 30, εποχή οικονομικής κρίσης. Ας το σκεφτούμε σοβαρά γιατί, εφόσον η ιστορία επαναλαμβάνεται, μας περιμένουν και άλλα δεινά, όπως και τότε που... ξέσπασε ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος. Αλλά ας μιλήσω με ιστορικό κείμενο:

Η ΕΥΡΩΠΗ ΤΟΥ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟΥ ΣΤΗ ΔΙΝΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ, ΤΗΣ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΟΛΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΣΜΟΥ.

Η στρατιωτική επικράτηση της Βρετανίας, της Γαλλίας και των ΗΠΑ στη μεγάλη σύγκρουση του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου δε σήμανε και την κυριαρχία των φιλελεύθερων και κοινοβουλευτικών πολιτικών συστημάτων τους στις  υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης. Η οικονομική στενότητα, η κοινωνική κρίση και ο πολιτικός αναβρασμός είχαν πάρει τόσο μεγάλες διαστάσεις σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια και στις αρχές της δεκαετίας του '30 (λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης), ώστε το αυταρχικό, αντικοινοβουλευτικό και δικτατορικό πρότυπο διακυβέρνησης κυριάρχησε μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του '30 σχεδόν σε όλες τις χώρες της Κεντρικής, Ανατολικής και Νότιας Ευρώπης.  Τα αυταρχικά καθεστώτα, μοναρχικά, στρατιωτικά, φασιστικά ή ναζιστικά, πρόβαλλαν ως η μόνη εναλλακτική λύση απέναντι στον κομμουνισμό, στην οικονομική δυσπραγία, στην πολιτική αστάθεια και στα εθνικά αδιέξοδα. Παρά τις ιδιαιτερότητες κάθε χώρας, τα αυταρχικά καθεστώτα παρουσίαζαν αρκετά κοινά στοιχεία: διάλυση Κοινοβουλίων ή υπονόμευση της λειτουργίας τους, πίστη στα ιδανικά της θρησκείας, της πατρίδας και της οικογένειας, διώξεις αντιφρονούντων, λογοκρισία, αντικομμουνισμός, μιλιταρισμός, κοινωνική συντήρηση και πειθαρχία. Ο ιταλικός φασισμός του Μουσολίνι και ο γερμανικός ναζισμός του Χίτλερσφράγισαν την πορεία της Ευρώπης προς τον αυταρχισμό, με τη μαζική υποστήριξη που εξασφάλισαν από τα λαϊκά στρώματα και την εδραίωση πανίσχυρων, ολοκληρωτικών και προσωποπαγών καθεστώτων. Η μισαλλοδοξία και ο ρατσισμός απέκτησαν ακραία μορφή στη ναζιστική Γερμανία του αντισημιτισμού και των στρατοπέδων συγκέντρωσης. Τα οξυμένα κοινωνικά προβλήματα και οι πολιτικές συγκρούσεις συγκλόνισαν τις αστικές δημοκρατίες της Δυτικής Ευρώπης, οι οποίες όμως κατόρθωσαν τελικά να επιβιώσουν.
     Τη διπλωματική αστάθεια και την αμοιβαία καχυποψία Γαλλίας και Γερμανίας την περίοδο 1919-1923 διαδέχτηκε μια πενταετία συνεργασίας και κλίματος ειρήνης 1924-1929.  Τα αμερικανικά κεφάλαια που βοήθησαν τη Γερμανία να καταβάλει τις επανορθώσεις στη Γαλλία και την τελευταία να αποπληρώσει τα χρέη της στις ΗΠΑ, καθώς και η πολιτική βούληση των μεγάλων χωρών της ηπείρου για συνεργασία, συνέβαλαν στη γαλλογερμανική προσέγγιση. Όμως η οικονομική κρίση του 1929 και η άνοδος του Χίτλερ στην εξουσία το 1933, διαμόρφωσαν εντελώς νέα δεδομένα στις διακρατικές σχέσεις. Η πολιτική αμφισβήτησης των Συνθηκών του Παρισιού, η επιθετικότητα και η διεκδίκηση ζωτικού χώρου μετέτρεψαν τη Γερμανία σε παράγοντα αποσταθεροποίησης της Ευρώπης. Η έκρηξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου δε θα αργούσε.-


(Βρίσκετε ομοιότητες με το σήμερα; νομίζω πως ναι. Γι αυτό πρέπει να διδαχτούμε απ αυτά γιατί..., διαβάστε και παρακάτω).


Ο Β΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

Οι Ευρωπαίοι έζησαν για δεύτερη φορά στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα τη φρίκη του πολέμου, του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ενός πολέμου ολοκληρωτικού που άφησε πίσω του μια Ευρώπη ερειπωμένη, ακρωτηριασμένη, αδύναμη και εξαρτημένη. Η άκρατη επιθετικότητα της ναζιστικής Γερμανίας δεν μπόρεσε να αναχαιτισθεί από τους Δυτικούς κατά την περίοδο 1935-1939. Η έκρηξη του πολέμου έμοιαζε αναπόφευκτη. Με τις συνεχείς προκλήσεις του ο Χίτλερ ενέπλεξε όλες σχεδόν τις χώρες της Ευρώπης σε μια άνευ προηγουμένου καταστροφική πορεία. Μέχρι το τέλος του 1941 τα γερμανικά στρατεύματα είχαν καθυποτάξει την ηπειρωτική Ευρώπη  με την τακτική του "κεραυνοβόλου πολέμου". Είχε αρχίσει η επώδυνη εμπειρία της Κατοχής, κατά την οποία οι Γερμανοί και οι σύμμαχοί τους απομυζούσαν τις κατακτημένες χώρες και προχωρούσαν στην αναδιοργάνωση της Ευρώπης σύμφωνα με τα ναζιστικά σχέδια. Η αντίσταση εναντίον των κατακτητών είχε βαρύ κόστος: εκτελέσεις, βασανιστήρια, καταναγκαστική εργασία. Στη χειρότερη μοίρα βρέθηκαν οι "υπάνθρωποι" -σύμφωνα με τη ναζιστική θεωρία- Σλάβοι και Εβραίοι, οι οποίοι εξοντώθηκαν μαζικά και συστηματικά στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως. Η συμμαχία των ΗΠΑ με τη Βρετανία και τη Σοβιετική Ένωση μπόρεσε να αντιστρέψει την πορεία του πολέμου από τις αρχές του 1943 και, έπειτα από σκληρές μάχες σε όλα τα μέτωπα και τεράστιες θυσίες, να συντρίψει οριστικά τη ναζιστική Γερμανία το Μάιο του 1945. Οι ηγέτες των τριών νικητριών δυνάμεων έλαβαν αποφάσεις σε διαδοχικές συναντήσεις τους για την αντιμετώπιση της ηττημένης Γερμανίας και την αναδιοργάνωση του μεταπολεμικού κόσμου. Η ανακούφιση για το τέλος του πολέμου ήταν μεγάλη, οι επιπτώσεις του όμως ανυπολόγιστες. Μια Ευρώπη ρημαγμένη, αποδεκατισμένη, εξαθλιωμένη, αδύναμη και εξαρτημένη από τις ΗΠΑ και την ΕΣΣΔ ξεπρόβαλλε μέσα από τα ερείπια των βομβαρδισμένων πόλεών της, πραγματικό φάντασμα του ένδοξου παρελθόντος της.-